Co to są przekaźniki czasowe?

W automatyce domowej i przemysłowej niezwykle często wykorzystywane są sterowniki czasowe, które zapewniają pracę urządzeń według zaprogramowanych funkcji i czasów. W praktyce funkcją będziemy nazywać tryb pracy przekaźnika – na przykład załącz na określony czas lub załącz co określony czas (cyklicznie) itp. Warto przyjrzeć się bliżej ich budowie, pracy, a także zastosowaniu w systemach inteligentnych.

Przekaźnik czasowy – co to jest?

Na wstępie należy wyjaśnić, z jakim urządzeniem mamy do czynienia. Przekaźnik czasowy to element odpowiedzialny za sterowanie procesami technologicznymi w układach automatyki przemysłowej lub domowej. Jego praca najczęściej polega na czasowym wyłączaniu i włączaniu podłączonych do niego sprzętów. Pozwala również na naprzemienne załączanie konkretnych odbiorników w nastawionych interwałach czasowych.

Z tego też względu pozwala na automatyzację czynności realizowanych w ramach systemów sterowania, jak również na kontrolę pracy wspomnianych urządzeń wchodzących w skład automatyki. Sterowniki czasowe wykorzystywane są między innymi:

• w fabrykach – najczęściej przy taśmach produkcyjnych. Przekaźniki załączają kolejne odbiorniki w sposób cykliczny lub naprzemienny,
• w budynkach – stosowane są na przykład do sterowania pracą wind czy też automatycznych drzwi,
• w domach i mieszkaniach – stosuje się między innymi przekaźnik czasowy do pompy cyrkulacyjnej, oświetlenia lub wentylacji.

Po co montować przekaźnik czasowy?

Sam opis działania przekaźnika wskazuje na jego zastosowanie. Największym jego atutem jest automatyzacja określonych procesów. Po zaprogramowaniu, przekaźnik załącza kolejne odbiorniki w określonych przedziałach czasowych lub włącza/wyłącza urządzenia w oparciu o wybraną funkcję (np. przesunięcia w czasie).

Ograniczenie czynnika ludzkiego gwarantuje nie tylko sporą wygodę, ale również znaczne oszczędności czasu i pieniędzy. Jest to odczuwalne nie tylko w przemyśle, ale również w domach, w których przekaźniki czasowe są używane do sterowania ogrzewaniem, wentylacją bądź oświetleniem. Użytkownik ma pewność, że energia nie będzie marnotrawiona, co zaś przekłada się na obniżenie rachunków.

Jak wybrać przekaźnik czasowy?

Sposoby wykorzystania przekaźników czasowych w automatyce przemysłowej i domowej są oczywiście zależne od ich typów. Na pracę tych urządzeń mają również wpływ konkretne parametry techniczne. Na co więc zwrócić uwagę dobierając przekaźniki?

• Rodzaj. Podział urządzeń związany jest między innymi z ich budową, a także sposobem działania. Rozróżniamy przekaźniki czasowe typu „praca prawo-lewo”, przełączniki „gwiazda-trójkąt” czy też modele sekwencyjne. W każdym przypadku warto zwrócić dokładną uwagę na specyfikację sprzętu, a także na jego opis.
• Tryb pracy. Przekaźniki mogą pracować zarówno w trybie prostym, jak i impulsowym. W pierwszym przypadku do wykonania określonej funkcji dochodzi po podaniu zasilania na przekaźnik, natomiast w drugim po impulsie na  wejściu sterującym.
• Zakres czasowy. Pod tym względem przekaźniki są bardzo zróżnicowane, dzięki czemu kolejne procesy mogą trwać mniej niż sekundę lub kilkadziesiąt godzin. Zakres czasowy dotyczy oczywiście pracy ciągłej, a także pracy cyklicznej, w konkretnych odstępach czasu.
• Funkcje – w zależności od potrzeb, montowane są przekaźniki jedno- lub wielofunkcyjne.

Napięcie zasilania – w ofercie firmy F&F znajdują się przekaźniki zasilane napięciem 24V AC/DC, 230V AC/DC oraz uniwersalne pracujące w zakresie napięć 12 – 264 V AC/DC.

Źródło: F&F – automatyka przemysłowa